Bazı işyerlerinde faaliyet alanlarına bağlı olarak, çalışma ortamında bir takım kimyasal maddelere ve özellikle zehirleyici etkileri olan metallere, solunum yoluyla maruz kalınmaktadır. Ağır metaller olarak gruplandırılan bu maddelerin solunan havadaki seviyelerinin, uluslararası standartlara göre ve deneyimli laboratuvarlar tarafından, uygun sürelerde yapılan ölçümlerle analiz edilmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir.
Ağır metaller grubuna giren ve çalışan sağlığını olumsuz şekilde etkileyen bu metallerin başlıcaları şunlardır: alüminyum, gümüş, baryum, kalsiyum, kobalt, kadmiyum, bakır, demir, potasyum, lityum, magnezyum, mangan, nikel, kurşun, çinko, kalay, krom ve sodyum.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na dayanılarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayınlanan Tozla Mücadele Yönetmeliği, işyerlerinde tozdan kaynaklı ortaya çıkabilecek risklerin önlenmesini amaçlamaktadır. Yönetmelik, iş sağlığı ve güvenliği açısından tozla mücadele etmek ve bu işyerlerinde çalışanların, tozun etkilerinden korunmalarını sağlamak için alınması gereken önlemelere yönelik esasları düzenlemektedir. Ayrıca yönetmelik ekinde mesleki maruziyet sınır değerleri tablo olarak verilmiştir.
Sözü edilen kanun, işletmelere, risk analizi, ortam ölçümleri ve acil durum planlarının hazırlanmasına kadar birçok konuda yükümlülük getirmektedir. İşletmelerin sağlık ve güvenlik ile ilgili tehlike ve riskleri giderip gidermediği Bakanlık tarafından denetlenmektedir.
Ağır metal ölçüm ve analizlerinde dikkate alınan ulusal ve uluslararası standartların bir kısmı şu şekildedir:
- OSHA ID 121 Metal and metalloid particulates in workplace atmospheres (atomic absorption)
- ASTM D 4185-06 Standard practice for measurement of metals in workplace atmospheres by flame atomic absorption spectrophotometry
- NIOSH 7300 Elements by ICP (nitric / perchloric acid ashing)
- NIOSH 7013 Aluminium and compounds, as Al
- NIOSH 7029 Copper (dust and fume)
- NIOSH 7048 Cadmium and compounds,as Cd
- NIOSH 7030 Zinc and compounds, as Zn
- TS ISO 8518 İşyeri havası - Tanecik halindeki kurşun ve kurşun bileşiklerinin tayini - Alevli veya elektrotermal atomik absorpsiyon spektrometrik metot