Nitrik asit, halk arasında daha çok kezzap olarak bilinen ve organik maddeler üzerinde sarartıcı ve yakıcı bir etki gösteren, ama daha ziyade sanayide kullanılan bir asit türüdür. Nitrik asit, kuvvetli bir asittir ve yoğunluğu arttıkça insanlar ve çevre için daha fazla tehlike yaratır. Eğer gliserin ile reaksiyona girerse nitro gliserin elde edilir ve bu madde dinamit, çeşitli patlayıcılar, gübre ve plastik yapımında kullanılır.

Nitrik asit, patlayıcı özellikte kullanılabilecek kimyasal maddeleri nitrata çevirdiği için, birçok patlayıcı maddenin üretiminde kullanılıyor.

Bazı asit tuzları, doğal kaynaklar şeklinde bulunur. Bunların içinde en önemlisi sodyum nitrattır (Şili güherçilesi olarak da bilinir). Sodyum nitrat, sülfürik asit ile birlikte ısıtıldığı zaman nitrik asit ortaya çıkar. Bu asit en kuvvetli asitlerden biridir ve kuvvetli bir oksidasyon aracı olduğu için sanayide çeşitli amaçlarla kullanılır. Altını çözebilen ve kral suyu denilen tek madde, hidroklorik asit ve nitrat asidin birleşmesinden meydana geliyor.

Nitrik asit güçlü bir çözücü olarak temizleme işlemlerinde sıkça kullanılır. Sanayide, asitle yapılan nitrolama süreçleri ile boyalar, plastikler ve patlayıcı maddeler üretilmektedir.

Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından 2009 yılında yayınlanan Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği, sanayi ve enerji üretim tesislerinin havaya yaydıkları is, duman, gaz, toz ve buhar şeklindeki emisyonları kontrol altına almayı amaçlamaktadır. Bu şekilde insan yaşamını ve doğayı kirlenmelere karşı korumayı hedeflemektedir. Bu amaçla yönetmelik ekinde, nitrik asit üretim tesislerinde uyulması gerekli esaslar da yer almaktadır.

Ulusal ve uluslararası akreditasyon kuruluşlarından yetki alan laboratuvarlar, işletmelerde nitrik asit ölçümü ve analizleri hizmetleri de vermektedir. Bu şekilde işletmelerin, belirlenen sınır değerleri aşıp aşmadıkları kontrol altına alınmıştır.