Çeşitli sektörel faaliyetlerin sürdürüldüğü çalışma ortamlarında iç ortam sağlığı ve hava kalitesi, günümüzde tıp, psikoloji ve mühendislik bilimlerini ilgilendiren karmaşık bir konu haline gelmiştir.
Çalışma ortamlarının havasız olması veya hava içinde bir takım gaz, toz ve kokuların bulunması, çalışanlar için sağlıksız olmasına, çalışanların termal refahlarının düşmesine ve doğal olarak çalışma veriminin azalmasına neden olmaktadır. Bu ortamların çalışanların vücutları üzerindeki etkileri çok farklı olabilir. Örneğin, nefes alma güçlüğü, gözlerde yanma, güğsün sıkışması ya da hava yoluyla yayılan rahatsızlıklarda artış gibi. Özellikle kronik veya sonradan ortaya çıkan sağlık sorunlarının ilk aşamada tespit edilmeleri çok güçtür. Yapılan araştırmalar, çalışma ortamında bulunan düşük hava kalitesinin sonradan ortaya çıkan akut veya kronik sağlık problemleri ile ilişkili olduğunu ortaya koymuştur. Yetersiz veya uygun olmayan havalandırma koşulları, ısıtma, soğutma veya iklimlendirme sistemlerinin eksik olması bazı rahatsızlıklara yol açmaktadır.
İç ortam kaltesini etkileyen başlıca faktörler şunlardır:
- Havanın nem oranı: Hava içinde bulunan nem oranı yüzde 20 veya altında olmamalıdır.
- Hava kirleticileri: İç ortam havasında, sigara kokusu, mantar, buharlaşabilir organik bileşikler veya yarı buharlaşabilir organik bileşikler, haşere ilaçları, nitrojen oksitler, karbon monoksit, karbon dioksit, radon ve benzer maddeler bulunmamalıdır.
- Dış hava kalitesi: Dış havanın kısa veya uzun süren hava konsantrasyonları da çalışma ortamı havasını etkilemektedir.
Çalışma ortamlarında iç hava kalitesi kontrol altında tutulabilir. Yeter ki nedenleri ve miktarları belirlenebilsin. Yetkili laboratuvarlarda iç ortam ölçümleri çerçvesinde hava kalitesi ölçümleri de yapılmaktadır. Laboratuvarlar bu ölçüm ve test çalışmalarında, mevcut yasal düzenlemelere ve yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara uygun faaliyet göstermektedir. Örneğin,
- TS CR 1752 Havalandırma - Binalar için bina içi ortamlar için tasarım kuralları
- ASHRAE 62-1999 Vantilation for Acceptable Indoor Air Quality