Dünyada olsun ülkemizde olsun tekstsil sektörü en eski ve en yaygın sanayi koludur. Tekstil sektöründe, doğal, sentetik veya rejenere esaslı olan bütün lifler ve bunların karışımları, lif halinden bir tekstil ürünü haline gelinceye kadar birçok işlemlerden geçmektedir. Bu aşamalarda girdi olarak bazı kimyasal maddelerin kullanılması kaçınılmazdır. Bu kimyasal maddelerin gerek çeşitlilik gerekse miktar olarak büyük boyutlarda olduğu da bir gerçektir.
Kimyasal maddeler, tekstil ürünlerine uygulanan bütün işlemlerde, işlemleri kolaylaştırmak için tercih edilmektedir. Tekstil ürünlerinin üretimi sırasında, ipliklerin hazırlanmasından konfeksiyona kadar bütün süreçlerde, işlemleri kolaylaştırmak, daha etkili yapılmasını sağlamak ya da ürünlerde belli bir etkiyi elde etmek için yardımcı kimyasal maddeler kullanılmaktadır.
Kimyasal madde olarak kasdedilen maddeler, genelde organik ve anorganik asitler, bazlar, tuzlar ve benzer maddelerdir. Bu maddelerin kimyasal yapıları bellidir. Ancak yardımcı kimyasal maddeler, tekstil ürünleri için özel olarak geliştirilen ve kimyasal yapıları ticari amaçlarla saklı tutulan maddelerdir. Ancak bütün bu kimyasal ve yardımcı kimyasal maddeler, neticede ortaya çıkan ürünün haslığı konusunda olumlu ve olumsuz etkiler yaratmaktadır.
Bu haslık değerleri içinde en fazla dikkat çeken ise ışık haslığıdır. Son yıllarda kuars lambalar gibi yapay ışıklar altında ışık haslığı belirleme çalışmaları yapılsa da aslolan bu değerlendirmelerin dış hava koşullarında, yani doğal ortamda ışık haslığının belirlenmesidir.
Işık haslığı değerlendirmesinde mavi skala kullanılmaktadır. Bu skalada ışık haslığı değerleri 1’den 8’e kadar değişmektedir. Bu değer 8’e yaklatıkça ışık haslığı mükemmele gitmektedir.
Tekstil ürünlerinde, gün ışığının kumaşların üzerindeki olumsuz etkilerini tespit etmek amacı ile yapılan ışık haslığı, şu standarda uygun şekilde belirlenmektedir:
- TS EN ISO 105-B02 Tekstil - Renk haslığı deneyleri - Bölüm B02: Yapay ışığa karşı renk haslığının tayini - Ksenon ark soldurma lambası deneyi