pH değeri, bir çözeltinin asitlik veya bazlık derecesini ifade eden bir ölçü birimidir. Power of Hydrogen (hidrojenin gücü), kısaca pH olarak ifade edilmektedir. pH değeri 0 ile 14 arasında değişen bir değerdir. Kimyasal tanımı, hidrojen konsantrasyonunun eksi logaritması olarak yapılmaktadır.
Tekstil sektöründe ürünlerin renklendirilmesinde kullanılan boyaların pH değeri, boyanın performansını arttırmak ve geliştirmek amacı ile kullanılmaktadır. Bu şekilde boyadan çok daha iyi bir verim alınmaktadır.
Esas olarak boyaların yapımında dört ana madde kullanılmaktadır: pigmentler, bağlayıcılar, solventler ve katkı maddeleri. Pigmentler, bütün nesnelerin renklerini oluşturan moleküllerdir. Dolgu pigmentleri ise, boyanın uygulanması sırasında, boyanın belli bir kalınlıkta sürülmesini sağlayan maddelerdir. Doğal ve kimyasal yollardan elde edilen dolgu maddeleri boyaların bileşimine girmektedir. Üretimi tamamlanmış bir boya ürününde dolgu maddelerinin hacim olarak oranı ortalama yüzde 15’tir. Dolgu maddelerinin boyaya kazandırdıkları özellikler şunlardır: dış etkilere karşı boyanın dayanıklılığını arttırmak, boyanın çabuk çökmesini önlemek, nem geçiş hızını düşürmek ve gerçek pigmentlerden daha ekonomik olduğu için boyanın maliyetini düşürmek.
Yüksek pigment konsantrasyonu olan boyalarda etkinliği sağlamak amacı ile, opak pigmentlerinin bir kısmı yerine dolgu maddeelri ilave edilmektedir.
Tekstil üretici firmaları için pigmentler ve dolgu maddelerinin sulu süspansyonunun pH değeri, boyanın kalıcılığı açısından çok önemlidir. Yetkili laboratuvarlarda, sulu bir süspansiyonun pH değerini tespit eden test ve analiz çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalar sırasında esas alınan standart şudur:
- TS 2326 EN ISO 787-9 Pigmentler ve dolgu maddeleri için genel deney metotları - Kısım 9: Sulu süspansiyonun ph değerinin tayini
Bu standart, bir pigment veya dolgu maddesi örneğinde sulu süspansiyonun pH değerini tespit etmek için genel bir test yöntemini kapsamaktadır.