Antiseptikler ve dezenfektanlar özel kullanılış yerleri olan antimikrobik ilaçlardır. Zehirleyici özellikleri yüksek olduğundan sistemik olarak uygulanmazlar. İkisi arasındaki temel fark uygulanma alanlarıdır. Antiseptikler genel olarak canlılarda cilde uygulanan antimikrobik ilaçlardır. Dezenfektanlar ise genel olarak cansız cisimlere, örneğin tıbbi malzemelere veya hastane çevresine uygulanan antimikrobik ilaçlardır. Bu ilaçlar ortamda bulunan istenmeyen mikroorganizmaların yok edilmesi veya sayılarının imkan dahilinde azaltılması için kullanılmaktadır.

Antiseptikler, cilt enfeksiyon tedavisinde ve önlenmesinde, tıbbi müdahale gereken alanlarda mikroorganizmaların temizlenmesinde ya da tıbbi müdahaleler öncesinde ellerin temizlenmesinde kullanılırlar.

Antiseptik ve dezenfektanların en büyük etkisi, mikroorganizma proteinlerinin doğasını ve DNA yapısını bozmasıdır. Ayrıca mikroorganizmaların yapısal ve fonksiyonel moleküllerini oksitlemesi ve kimyasal yapılarını bozmasıdır.

Antiseptik ve dezenfektanlar için kullanılan anorganik bileşikler şunlardır: asit ve alkaliler, oksidan maddeler, ağır madenler ve tuzlar ve kireçli maddeler. Antiseptik ve dezenfektanlar için kullanılan organik bileşikler ise şunlardır: organik metal bileşikleri, denlloer ve alkoller, deterjanlar, gaz dezenfektanlar ve boyalar.

Yetkili laboratuvarlarda mikrobiyoloji testleri kapsamında kimyasal dezenfektanlar ve antiseptiklerin analizleri de yapılmaktadır. Yetkili laboratuvarlar bu çalışmalarında yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara uymaktadır. Kimyasal dezenfektanlar ve antiseptiklerin testlerinde esas aldıkları standartlar şunlardır:

• TS EN 1276 Kimyasal dezenfektanlar ve antiseptikler - Gıda, sanayi, ev ve kurumsal alanlarda kullanılan kimyasal dezenfektanlar ve antiseptiklerin bakterisit aktivitelerinin değerlendirilmesi için nicel süspansiyon deneyi - Deney yöntemi ve özellikler (safha 2, adım 1)
• TS EN 1650 Kimyasal dezenfektanlar ve antiseptikler - Gıda, sanayi, evsel ve endüstriyel alanlarda kullanılan kimyasal dezenfektanlar ve antiseptiklerde mantar oluşması veya mayalanmanın değerlendirilmesi - Deney yöntemi ve özellikler (faz 2, adım 1)

Bu standartlar, su ile seyreltildiğinde homojen ve fiziksel olarak kararlı olan kimyasal dezenfektan ve antiseptik ürünlerin bakterisit ve mantar etkisi için asgari özelliklerini ve test yöntemlerini içermektedir.