Tekstil sektöründe faaliyet gösterilen bütün alanlarda esas olan müşteri memnuniyeti yaratmaktadır. Müşterileri memnun edecek özellikte üretim yapmak, bütün tekstil işletmeleri için birinci öncelikli konudur. Tekstil ürünlerinin müşteri memnuniyeti oluşturması ise, üretilen ürünlerin bir dizi kalite ve güvenlik testlerinden geçmesine ve sonuçların onaylanmış olmasına bağlıdır. Sözü edilen testler, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından belirlenen ve yayınlanan test kriterlerine, test yöntemlerine ve standartlara uygun şekilde gerçekleştirilmek zorundadır. Aksi halde test sonuçlarının güvenilir, kaliteli ve kabul edilebilir olduğundan söz edilemez.
Ülkemizde ve ülke dışında birçok laboratuvar, ulusal veya uluslararası akreditasyon kuruluşlarından, TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliliği İçin Genel Şartlar standardı esasları doğrultusunda yetki almakta, kısaca akredite olmaktadır. Ancak bu şekilde labortatuvarlar, güvenilir ve tarafsız bir şekilde faaliyet gösterdiklerini kanıtlamış olmaktadır.
Sözü edilen laboratuvarlarda, genel olarak şu başlıklar altında çok sayıda test, ölçüm, analiz ve değerlendirme çalışmaları yapılmaktadır:
Fiziksel testler
Haslık testleri
Yanmazlık testleri
Kimyasal ve ekolojik testler
Mikrobiyoloji testleri
Fiziksel testler, tekstil ürünlerinin fiziksel özelliklerini tespit etmek amacı ile yapılmaktadır. Örneğin, kopma mukavemeti, yırtılma mukavemeti, aşınma mukavemeti, kumaş sertlik tayini, iplik mukavemeti, su buharı geçirgenliği, hava geçirgenliği ve leke tutmazlık gibi.
Haslık testleri, tekstil ürünlerinin haslık özelliklerini tespit etmek amacı ile yapılmaktadır. Örneğin, gerçek yıkama, kuru temizleme, ter, nem, sürtme, deniz suyu, havuz suyu, boyarmadde transferine karşı renk haslığı, buhara karşı renk haslığı gibi.
Yanmazlık testleri, tekstil ürünlerinin yanmazlık özelliklerini tespit etmek amacı ile yapılmaktadır. Örneğin, giysilik kumaşlar yanma testi, döşeme kumaşların sigara ile tutuşabilirliği, alev kaynakları ile tutuşabilirliği, çocuk yatak kıyafetleri yanma davranışı, gece giysilerinin yanma davranışı, hazır giyim kumaşlarının yanma özelliği, perdelik kumaşlar ve pencere storları için yanma testi, halı ve kilimlerin yüzey yanabilirliği gibi.
Kimyasal ve ekolojik testler, tekstil ürünlerinin kimyasal ve ekolojik özelliklerini tespit etmek amacı ile yapılmaktadır. Örneğin, toksik ağır metaller, toplam kurşun miktarı, plastiklerde kadmiyum tayini, yasaklı azo boyarmaddeler, kanserojen boya maddeler, lif sayısı, nem oranı, biyositler, polyesterli karışımlar için yasaklı azo boyarmaddeler gibi.
Mikrobiyoloji testleri, tekstil ürünlerinin mikrobiyolojik özelliklerini tespit etmek amacı ile yapılmaktadır. Örneğin, anti bakteriyal aktivite tayini, antifungal aktivite tayini, plastiklerde antifungal tayini, deri ürünlerin küflenmeye karşı direnç testi gibi.
Bu sayılanlar dışında daha spesifik tekstil testleri de yetkili laboratuvarlarda gerçekleştirilmektedir. Bu şekilde yapılan belli başlı testler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
|
Spesifik Testler |
|
|
Mekanik risklere karşı koruyucu eldiven testi |
Deride pH değeri tayini |
|
Koruyucu eldivenler genel özellikler ve deney metodu |
Deride krom (VI) tayini |
|
Halatlar - Genel kullanım amaçlı bazı fiziksel ve mekanik özelliklerinin tayini |
Deride formaldehit tayini |
|
Halatlar - Genel fiziksel ve mekanik özellikler |
Deride yasaklı azo boyar maddeler tayini |
|
Naylon kolan |
Deride ekstrakte edilebilen ağır metaller tayini |
|
Koruyucu giyecekler - Yağmura karşı koruma |
Deride diklorometan ile çözünebilen madde miktarı tayini |
|
Profesyonel kullanım için yüksek görülebilirlik uyarısı olan giyecekler |
Deride klorfenoller (PCP - TCP - TECP) tayini |
|
Deride yırtılma mukavemeti tayini |
Deride o-fenilfenol tayini |
|
Deride kopma mukavemeti ve uzama tayini |
Deride adhesion tayini |
|
Deride kalınlık tayini |
Kağıt ürünlerde kuru kopma mukavemeti tayini |
|
Deride yıkama haslığı tayini |
Kağıt ürünlerde yaş kopma dayanımı tayini |
|
Deride ter haslığı tayini |
Kağıt ürünlerde uzama oranı (%) tayini |
|
Deride su haslığı tayini |
Kağıt ürünlerde gramaj (gram/metrekare) tayini |
|
Deride sürtme haslığı tayini |
Kağıt ürünlerde toplam emicilik (%) tayini |
|
Deride ışık haslığı tayini |
Kağıt ürünlerde emme hızı (s) tayini |
|
Deride kuru temizleme solüsyonu haslığı tayini |
Deride su damlatma haslığı tayini |
Yukarıda değinildiği gibi ülke içinde ve ülke dışında tekstil pazarlarında güçlü ve rekabet edebilir olmak açısından bu testlerin yaptırılması, işletmelere önemli bir avantaj kazandırmaktadır.
