Kağıdın gerek üretim aşamalarında gerekse kullanım sırasında bilinmesi ve dikkat edilmesi gereken bir takım fiziksel özellikleri vardır. Kağıdın kalınlığı, nemi, mukavemeti, yüzey düzgünlüğü, optik özellikleri ve yüzey pH değeri yanında gramajı da bu açıdan son derece önemlidir.

Kağıtların mukavemeti ve kalınlığı gramajları ile doğru orantılıdır. Bir metrekare büyüklükte bir kağıdın gram cinsinden ağırlığına kağıdın gramajı denmektedir. Matbaa sektöründe standart kağıt ölçüleri birbirinden farklı olduğu için, kağıdın gramajı bu farklı standart ölçüler arasında bir ortak nokta oluşturmaktadır. Kağıdın gramajı ne kadar yüksek olursa, kağıdın ışığı emme ve yansıtma yeteneği de o kadar yüksek olur. Günlük yaşamda kullanılan kağıtların gramajları şu şekildedir: gazete kağıdı 45 gr/m2, fotokopi kağıt 80 gr/m2, kartvizit 300-350 gr/m2.

Gramajları esas alınarak kağıtlar üç grupta toplanmaktadır: kağıtlar 40-170 gr/m2, kartonlar 170-600 gr/m2 ve mukavvalar 600 gr/m2 ve üzeri.

Yetkili laboratuvarlar tarafından, spesifik testler kapsamında kağıt ürünlerin gram/metrakare olarak gramajını tayin etmek için test ve analizler yapılmaktadır. Bu çalışmalarda yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlar esas alınmaktadır. Gram/metrakare olarak kağıt türünlerin gramajını tayin etmek için dikkate alınan standartlar şunlardır:

• TS EN ISO 536 Kağıt ve karton - Gramaj tayini
• TS EN ISO 12625-6 Yumuşak ince kağıt ve ürünleri - Bölüm 6: Gramaj tayini

Bu standart, yumuşak ince kağıt ve benzer ürünlerin gramajını tayin etmek üzere uygulanan test yöntemini kapsamaktadır. Gramaj, belli boyutlarda kesilmiş yumuşak kağıt veya benzer ürünlerin, bir test örneği kütlesinin tayin edilmesi ile veya belli sayıdaki bitmiş yumuşak ürünlerin alan ve kütlesinin tayin edilmesi ile ölçülmektedir.

• TS ENV 12625-2 Yumuşak ince (tissue) kağıt ve ürünleri - Bölüm 2: Numune alma ve kondisyonlama işlemleri